Ook aan UGent werd intussen de invoering van het specifieke corona-ouderschapsverlof onderhandeld en goedgekeurd. In dit artikel geven we je een uitgebreide toelichting over de modaliteiten van deze tijdelijke nieuwe vorm van gedeeltelijke loopbaanonderbreking.
Wat is corona-ouderschapsverlof?
Dit is een extra mogelijkheid om ouderschapsverlof op te nemen die vergelijkbaar is met het gewoon ouderschapsverlof dat men kan opnemen voor een kind dat nog niet de leeftijd van 12j heeft bereikt (21j voor een gehandicapt kind).
Er zijn echter ook een aantal belangrijke afwijkingen ten opzichte van het gewone ouderschapsverlof. Hieronder gaan we dieper in op deze specifieke regels van het corona-ouderschapsverlof.
Wie kan het corona-ouderschapsverlof opnemen?
Wat zijn de algemene voorwaarden die door de federale overheid werden bepaald?
Alle personeelsleden die voldoen aan de federale voorwaarden kunnen corona-ouderschapsverlof aanvragen. Deze voorwaarden zijn:
- Het kind voor wie je (als ouder of pleegouder) corona-ouderschapsvelrof aanvraagt is jonger dan 12j op het moment dat het corona-ouderschapsverlof ingaat. Voor kinderen met een handicap die voldoen aan de specifieke voorwaarden daaromtrent wordt deze leeftijdsgrens op 21j gelegd. Daarnaast is het ook nog zo dat er geen leeftijdsgrens geldt als het ouderschapsverlof wordt gevraagd voor een kind met een handicap dat geniet van een zogenaamde intramurale of extramurale dienstverlening, of een behandeling georganiseerd of erkend door de gemeenschappen In dit laatste geval kan het dus ook gaan om volwassenen.
- Je kan slechts (halftijds) corona-ouderschapsverlof opnemen als je minstens voor 75% bent tewerkgesteld bij je werkgever. Om corona-ouderschapsverlof aan 1/5 te kunnen opnemen moet je voltijds tewerkgesteld zijn.
- De zogenaamde anciënniteitsvoorwaarde waarvan sprake in de media is enkel van toepassing voor werknemers uit de private sector en personeelsleden die werken voor een gemeentelijke of provinciale overheid (of diensten die daarvan afhangen). Deze voorwaarde is niet van toepassing voor wie elders binnen de openbare sector werkt, bvb personeelsleden van UGent. Zij kunnen dus onmiddellijk corona-ouderschapsverlof aanvragen vanaf indiensttreding en hoeven geen maand te wachten.
- Daarnaast zijn de gewoonlijke regels en beperkingen van toepassing rond het al dan niet mogen uitoefenen van andere activiteiten in cumul met de uitkeringen die je ontvangt voor het corona-ouderschapsverlof. Dit komt er in grote lijnen op neer dat je geen nieuwe bezoldigde activiteit mag starten tijdens de periode van corona-ouderschapsverlof. Ook moet je in België of in een ander land van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland wonen.
Belangrijk om weten is dat het corona-ouderschapsverlof niet wordt meegeteld om te bepalen hoeveel ouderschapsverlof je voor een welbepaald kind nog kan opnemen. Ook als je je recht op ouderschapsverlof voor dit kind al volledig hebt opgenomen, kan je toch nog corona-ouderschapsverlof aanvragen.
Wat zijn de specifieke modaliteiten aan UGent?
Daar waar de federale regelgeving voor dit corona-ouderschapsverlof voorziet dat dit slechts mogelijk is mits toestemming van de werkgever, werd aan UGent op vraag van ACOD beslist dat ook het corona-ouderschapsverlof een recht is voor alle personeelsleden die aan de federale voorwaarden voldoen, behalve in die gevallen waardoor dit het verderzetten zou verhinderen van lopende activiteiten die essentieel zijn in het kader van veiligheid of bioveiligheid en lopende activiteiten die essentieel zijn in het kader van de bescherming van en zorg voor mensen, dieren, planten of culturen van micro-organismen.
Merk op dat het feit dat men tewerkgesteld is in een functie die betrokken is bij de hierboven vermelde activiteiten betekent niet dat men automatisch geen corona-ouderschapsverlof zou kunnen aanvragen! Vaak is het mogelijk om door een tijdelijke aanpassing van de organisatie en de afspraken op de dienst toch een deeltijds corona-ouderschapsverlof op te nemen zonder het goede verdere verloop van de genoemde essentiële activiteiten in gevaar te brengen.
Wanneer een direct leidinggevende de aanvraag tot corona-ouderschapsverlof van een personeelslid zou weigeren om een van de hierboven vermelde redenen, en het personeelslid is het hier niet mee eens, dan wordt de aanvraag eerst voorgelegd aan de tweede evaluator van het betrokken personeelslid dat de aanvraag doet. Meestal is dat het diensthoofd, of een andere persoon indien het diensthoofd de direct leidinggevende is.
Indien ook dit geen oplossing biedt, dan is nog een extra mogelijkheid tot escalatie voorzien waarbij het personeelslid dat de aanvraag doet zich kan richten tot de directeur Personeel en Organisatie de heer Hugo de Vreese.
Welke vormen van corona-ouderschapsverlof kan ik opnemen?
Corona-ouderschapsverlof kan enkel deeltijds worden genomen:
- Aan 1/2 (enkel voor wie minstens 75% is tewerkgesteld). Dit betekent dat je daarna nog 50% aan het werk bent.
- Of aan 1/5 (enkel voor wie voltijds is tewerkgesteld). Dit betekent dat je daarna nog 80% aan het werk bent.
- Corona-ouderschapsverlof kan dus NIET voltijds worden opgenomen (wat wel kan bij het gewone ouderschapsverlof)
Wanneer en voor hoe lang kan ik dit corona-ouderschapsverlof opnemen?
Corona-ouderschapsverlof kan enkel worden opgenomen vanaf 1 mei 2020 tot 30 juni 2020. De federale overheid kan wel beslissen om de mogelijkheid tot het nemen van corona-ouderschapsverlof te verlengen na eind juni.
Corona-ouderschapsverlof kan worden opgenomen:
- ofwel in 1 aaneengesloten periode met begin- en einddatum tussen 1 mei 2020 en 30 juni 2020 (bvb van 27 mei tot en met 30 juni 2020)
- ofwel in een of meerdere al dan niet aaneensluitende periodes van 1 maand (bvb van 20 mei 2020 tot en met 19 juni 2020)
- ofwel in een of meerdere al dan niet aaneensluitende periodes van 1 week (bvb van 8 juni tot en met 28 juni 2020, dwz 3 maal 1 week)
- ofwel in een combinatie van maanden en weken (bvb van 20 mei tot en met 19 juni én van 24 juni tot en met 30 juni 2020)
In bepaalde omstandigheden, bvb als je nu reeds een gewoon halftijds ouderschapsverlof opnam en je wenst dit om te zetten naar halftijds corona-ouderschapsverlof, kan dit ook retroactief tot 1 mei 2020. In dat geval kan je dus corona-ouderschapsverlof (met de bijhorende hogere uitkering, zie verder) bekomen voor de volledige periode van 1 mei tot en met 30 juni 2020.
Wat is mijn inkomen tijdens het corona-ouderschapsverlof?
Net als bij het gewone ouderschapsverlof betaalt je werkgever je het normale deeltijdse loon voor het gedeelte dat je nog aan het werk bent. Wanneer je 1/2 corona-ouderschapsverlof opneemt, ontvang je dus nog een halftijds loon voor deze periode.
Daarnaast ontvang je ook nog een forfaitaire uitkering van de RVA. Belangrijk om weten is dat de bruto maandelijkse uitkering voor corona-ouderschapsverlof 25% hoger is dan de overeenkomstige uitkering voor gewoon ouderschapsverlof.
Je kan de bedragen van de uitkering voor corona-ouderschapsverlof terugvinden op de website van de RVA
Wat als ik reeds een in een lopend gewoon ouderschapsverlof zit, of in een ander vergelijkbaar verlofstelsel?
Als je een lopend gewoon ouderschapsverlof of ander verlofstelsel hebt kan je dit onder bepaalde voorwaarden (en in sommige gevallen zelfs retroactief tot 1 mei) laten omzetten naar corona-ouderschapsverlof. Gezien de hogere uitkering voor corona-ouderschapsverlof is het vaak aan te raden om dit te doen indien mogelijk.
Let wel: het is niet mogelijk om twee verlofstelsels te combineren. Je kan dus bvb niet voltijds afwezig zijn door halftijds gewoon ouderschapsverlof te combineren met halftijds corona-ouderschapsverlof.
Lopend gewoon ouderschapsverlof
Concreet is het volgende mogelijk indien je momenteel reeds gewoon ouderschapsverlof neemt:
- indien je momenteel reeds in een lopende periode van gewoon ouderschapsverlof zit aan 1/2 of 1/5, dan kan je dit retroactief vanaf 1 mei (of desgewenst vanaf een andere latere datum) laten omzetten naar corona-ouderschapsverlof met dezelfde vorm van onderbreking aan 1/2 of 1/5
- indien je momenteel reeds in een lopende periode van gewoon ouderschapsverlof dat je voltijds opneemt, dan kan je dit tijdelijk laten schorsen en in plaats daarvan (deeltijds) corona-ouderschapsverlof aanvragen aan 1/2 of 1/5
In beide gevallen zal de teller van je gewoon ouderschapsverlof tijdelijk worden stopgezet. Na afloop van het corona-ouderschapsverlof wordt je gewoon ouderschapsverlof automatisch terug verder gezet tot de oorspronkelijk voorziene einddatum.
Concreet voorbeeld: indien je halftijds gewoon ouderschapsverlof had aangevraagd van begin april tot eind juli, en je zet dit (retroactief) om naar halftijds corona-ouderschapsverlof van begin mei tot eind juni, dan zal begin juli je gewoon ouderschapsverlof automatisch terug verder lopen tot de voorziene einddatum eind juli. Je hoeft hiervoor verder zelf niets te doen.
Na afloop van deze periode (in het voorbeeld hierboven dus eind juli) zal je je volledige saldo aan gewoon ouderschapsverlof volgens de normale regels kunnen opnemen (aaneensluitend of op een later moment) zo lang je kind voldoet aan de leeftijdsvoorwaarde (normaal jonger dan 12j, of jonger dan 21j in geval van handicap; let op: de uitzondering zonder leeftijdsgrens is niet van toepassing voor gewoon ouderschapsverlof!). Het is in deze specifieke situatie dus niet zo dat je een gedeelte van je recht op gewoon ouderschapsverlof zou verliezen omdat je de "vast op te nemen schijven" (= voltijds ouderschapsverlof per veelvoud van een volledige maand, halftijds per veelvoud van 2 maanden, ...) niet zou hebben gerespecteerd.
Lopend Vlaams Zorgkrediet
De Vlaamse overheid voorziet dat een lopende periode van Vlaams Zorgkrediet vervroegd kan worden stopgezet om dit te vervangen door corona-ouderschapsverlof.
Het is zelfs mogelijk, mits akkoord van uw werkgever, om deze stopzetting en vervanging door corona-ouderschapsverlof retroactief te laten ingaan vanaf 1 mei 2020. UGent heeft reeds aangegeven dat zij er geen probleem mee heeft om zo een (desgewenst retroactieve) vervanging door ouderschapsverlof toe te staan.
Hou er wel steeds rekening mee bij de vervroegde (of retroactieve) stopzetting dat Vlaams Zorgkrediet steeds dient te worden opgenomen in periode van volledige maanden. Het gaat hier om volledige maanden in duur van het verlofstelsel, niet om kalendermaanden. Een dergelijke periode van een maand Vlaams Zorgkrediet kan dus perfect beginnen en eindigen halverwege een kalendermaand. Indien u hier geen rekening mee houdt, dan kan u het resterende gedeelte van die periode van een maand verliezen waardoor u dit later niet meer kan opnemen. Bvb: als u 6 maanden Vlaams Zorgkrediet had aangevraagd, en u zet dit vervoegd stop na 3 en 1/2 maand, dan beschouwt men dit alsof u 4 maanden van uw totale recht op Vlaams Zorgkrediet heeft opgebruikt.
Bij een vervroegde stopzetting van een lopende periode van Vlaams Zorgkrediet dien je wel ook steeds de bevoegde diensten van de Vlaamse overheid op de hoogte te brengen. Dit kan door dan zo snel mogelijk een mail te sturen naar vlaamszorgkrediet@vlaanderen.be, met vermelding van uw dossiernummer of rijksregisternummer en de effectieve stopzettingsdatum. Voeg een verklaring van uw werkgever (aan te vragen bij DPO via verloven@ugent.be) toe waarin deze uw stopzetting bevestigt.
Indien het gaat om een retroactieve stopzetting dan zal de Vlaamse overheid natuurlijk wel de teveel betaalde uitkering voor die retroactief geschrapte periode terugvorderen van u. In plaats daarvan zal u dan echter de voorziene uitkering voor corona-ouderschapsverlof kunnen aanvragen bij de RVA (zie de toelichting eerder in dit artikel).
Hou er tot slot ook rekening mee dat het Vlaams Zorgkrediet (althans volgens de huidige beschikbare informatie), in tegenstelling tot het gewoon ouderschapsverlof, NIET automatisch opnieuw wordt opgestart na afloop van het corona-ouderschapsverlof. Indien u opnieuw Vlaams Zorgkrediet wenst op te nemen aansluitend op de periode van corona-ouderschapsverlof, dan zal u hiervoor opnieuw op de gewoonlijke manier een aanvraag moeten indienen.
U kan deze info ook terugvinden op deze pagina van de Vlaamse overheid.
Lopend verlof voor verminderde prestaties
Dit is een verlofstelsel dat volledig binnen UGent wordt ingericht. Ook hier heeft het universiteitsbestuur aangegeven dat men er geen probleem mee heeft dat personeelsleden een dergelijk lopend VVP zouden omzetten naar corona-ouderschapsverlof. De normale regels rond opzegtermijnen voor vervroegde stopzetting zouden hiertoe ook flexibel worden toegepast zodat dergelijke omzetting zonder problemen mogelijk is indien gewenst door het betrokken personeelslid.
Hoe vraag ik het corona-ouderschapsverlof en de bijhorende uitkering aan?
Corona-ouderschapsverlof hoeft formeel maar drie dagen op voorhand te worden aangevraagd. Mits akkoord van de werkgever kan het ook sneller ingaan.
Het aanvraagformuier en de procedure om corona-ouderschapsverlof aan te vragen zijn terug te vinden op de UGent-website.
U dient vervolgens ook zelf de uitkeringen voor corona-ouderschapsverlof aan te vragen bij de RVA. Meer info hierover kan u terugvinden op de website van RVA. De eenvoudigste manier is de online aanvraag zoals beschreven op de voornoemde RVA-webpagina. De UGent zal deze online procedure opstarten na ontvangst van uw aanvraag voor corona-ouderschapsverlof. Per mail ontvangt u vervolgens een link waarlangs u dan zelf nog de aanvraag voor uitkeringen dient te vervolledigen.
Voor wie niet over een pc beschikt of om een andere reden niet de online aanvraagprocedure kan volgen, is er ook de mogelijkheid om de uitkeringsaanvraag op papier in te dienen. Dit formulier kan u terugvinden via deze link. Vergeet niet dat ook UGent (via DPO) nog een gedeelte van dit formulier dient in te vullen. Neem hiervoor contact op met verloven@ugent.be
Let erop dat uw aanvraag voor uitkeringen ten laatste 2 maanden na de begindatum van het corona-ouderschapsverlof aan de RVA dient te worden bezorgd!
Welke impact heeft corona-ouderschapsverlof op mijn andere rechten?
Indien u corona-ouderschapsverlof wenst op te nemen, dient u verder nog rekening te houden met het volgende:
- Het aantal vakantiedagen waar je recht op hebt in het lopende kalenderjaar, wordt in evenredige mate verminder. Concreet voorbeeld: Als je voltijds tewerkgesteld bent aan UGent dan heb je voor 2020 recht op 37 vakantiedagen. Als je twee maanden halftijds corona-ouderschapsverlof opneemt (= gelijkwaardig aan 1 maand voltijds afwezig) dan zal je voor i2020 slechts recht hebben op 11/12 van dit totale aantal vakantiedagen, wat dus afgerond neerkomt op 34 vakantiedagen. Dit is hetzelfde principe als wanneer je bvb gewoon ouderschapsverlof opneemt.
- Dit deeltijds corona-ouderschapsverlof heeft geen invloed op je verhogingen in anciënniteit of salarisschaal. Deze verhogingen zullen dus gebeuren op hetzelfde moment ongeacht of je al dan niet corona-ouderschapsverlof neemt.
- Je ontvangt slechts salaris voor het nog resterende tewerkstellingspercentage. Voor het deeltijds verlof kan je een uitkering aanvragen bij de RVA (zie toelichting eerder in deze tekst).
- Corona-ouderschapsverlof is een vorm van federaal thematische verlof net als bvb gewoon ouderschapsverlof. Dergelijk thematisch verlof (opgenomen na 2011) wordt volledig gelijkgesteld voor de berekening van het pensioen. Deze tellen ook mee voor het bepalen van uw vroegst mogelijke pensioendatum.
Heb je na het lezen van dit artikel nog verdere vragen? Aarzel niet om ons te contacteren via ACOD@UGent.be