Eergisteren publiceerden we vanuit ACOD het eerste deel van onze serie over de rectorverkiezingen, met daarbij vooral aandacht voor de structuur van de UGent. Vandaag volgt het tweede deel: het personeelsbeleid aan de UGent.
Zoals gezegd maakten we ons programma ook over aan het enige kandidatenduo: rector Rik Van de Walle en vicerector Mieke Van Herreweghe. Zij stuurden ons intussen ook een reactie toe, die je integraal kan terugvinden via deze link. Twee elementen rond personeelsbeleid behandelen we in een volgend bericht: de statutarisering en de kwestie insourcing.
Personeelsbeleid aan de UGent
In dit tweede deel gaan we dieper in op onze ideeën over de toekomst van het personeelsbeleid aan de UGent, zowel voor ZAP, AAP, ATP als bursalen. We parafraseren ook opnieuw de feedback die we hierover kregen van het kandidatenduo Rik Van de Walle en Mieke Van Herreweghe. Hun volledige reactie kan je vinden via deze link.
ATP: naar een gedragen reorganisatie en echte doorgroeimogelijkheden voor ATP
ACOD vraagt de kandidaten om onderlinge samenwerking binnen de universiteit verder te stimuleren en te ondersteunen. We vragen om een traject op te zetten om te komen tot een andere en betere organisatie van de administratieve en technische ondersteuning aan de UGent. Tenslotte vragen we ervoor te zorgen dat leidinggevenden beter ondersteund worden in hun verantwoordelijkheden.
ACOD vraagt de kandidaten erop toe te zien dat de omslag naar de nieuwe feedback- en remediëringscultuur in de praktijk wordt gebracht met de nodige ondersteuning en omkadering, en dat de statutarisering zo maximaal mogelijk wordt uitgebreid. Bij dit laatste is ook nood aan concrete compenserende maatregelen voor collega’s die niet statutair kunnen worden, waaronder een uitgebreid gewaarborgd inkomen bij langdurige ziekte. Daarnaast vraagt ACOD ook een reorganisatie van een versnipperde naar een meer coherente inzet van de ATP-ondersteuning aan UGent waarbij ATP-leden hun talenten kunnen ontwikkelen en echte perspectieven krijgen om verder te groeien in hun loopbaan aan onze universiteit. Zinloze hindernissen zoals de huidige potentieelinschattingsproeven moeten worden weggenomen.
Rik en Mieke gaan uitgebreid in op dit punt. Ze stellen dat ze de ideeën die bij een aantal ATP-leden leven om de UGent nóg efficiënter en kwaliteitsvoller te maken bespreekbaar willen maken. Zo’n hervorming kan verschillende richtingen uitgaan: “Voor sommige taken leidt dit tot de wens om te decentraliseren, voor andere tot de wens om te centraliseren”, stellen ze. Ze willen een oplossing voor problemen die ATP-leden identificeren, zoals het soms vastzitten in de structuur, voor te veel zaken verantwoordelijk zijn, en het gebrek aan uitwisseling tussen ATP-leden onderling. Ook moet er meer aandacht komen voor goed leidinggeven. Rond al die zaken willen zij de komende jaren een “ambitieuze oefening” maken. Ze stellen dat ze daarbij uitdrukkelijk kiezen voor “een behoedzame aanpak, uitgaande van overleg en met respect voor 'het menselijke'.”
ACOD steunt ten volle het idee om te komen tot een andere en betere organisatie van de administratieve en technische ondersteuning aan de UGent. Belangrijk daarbij is dat zo’n hervorming in de eerste plaats door en mét de ATP-leden gebeurd, waarbij er rekening wordt gehouden met menselijke aspecten, twijfels, tegenstand en bezorgdheden. Mensen mogen niet het gevoel krijgen dat hervormingen hen worden opgedrongen, maar dat ze een oplossing krijgen voor problemen die ze zelf ervaren. Indien een hervorming op die manier wordt uitgewerkt, zullen wij dit ondersteunen.
WP & AAP: streven naar een statuut dat de beste aspecten in andere statuten combineert
ACOD vraagt de kandidaten zich te engageren om het nieuwe WP-beleid te versterken door een degelijke centrale omkadering te voorzien waarmee de tewerkstelling van onbepaalde duur niet verwordt tot een loze belofte maar in de praktijk verder wordt verankerd. Voor zowel contractueel WP als AAP moet een uitgebreid gewaarborgd inkomen worden voorzien bij langdurige ziekte. Ook voor AAP moet er een aanvullend pensioen komen, en het gebruik van het statuut van praktijkassistent moet verder worden beperkt en vervangen door betere tewerkstellingsstatuten.
Het kandidatenduo wenst de nieuwe feedback- en evaluatiecultuur die aan de UGent werd opgestart in de komende periode ook voor het WP en AAP uit te rollen. Het doel is evaluaties “ook voor deze collega's [te] laten evolueren naar zinvolle, brede en ondersteunende reflectiemomenten.” Rik en Mieke zijn het niet eens dat met de recent voorgestelde wijzigingen aan het WP-reglement de tewerkstelling van onbepaalde duur voor WP een loze belofte dreigt te worden: “we wensen aan te geven dat we geen enkele reden hebben om te denken dat dit zich aan het voltrekken is of in de toekomst het geval dreigt te worden.” Eventuele individuele probleemsituaties kunnen er misschien wel zijn, maar die moeten concreet aangepakt worden.
ACOD neemt akte van het antwoord van het kandidatenduo. Volgens ons bevatten de huidige hervormingsvoorstellen rond het WP wel het risico op een verzwakking van de tewerkstelling van onbepaalde duur bij het WP. We hopen echter dat binnen de lopende onderhandelingen nog een aantal garanties kunnen afgedwongen worden om dit te voorkomen. Daarnaast blijven we ijveren voor een versterking van het statuut van AAP en WP, onder meer door de toekenning van een uitgebreider gewaarborgd inkomen bij ziekte, en voor het AAP de invoering van een aanvullend pensioen.
Bursalen en postdocbursalen: sterkere statuten nodig
ACOD vraagt de kandidaten om toe te zien op een correcte toepassing van het nieuwe UGent-beleid voor doctoraatsbursalen, en om werk te maken van een evenwaardig statuut en een duidelijk kader voor de inzet van postdoctorale bursalen. De kandidaten moeten zich engageren ernaar te streven deze principes ook op Vlaams niveau te laten vastleggen in een decreet, en gelijke sociale rechten te laten toekennen aan bursalen – met inbegrip van aanvullende pensioenrechten – als voor onderzoekers in andere statuten.
Voor Rik en Mieke is het “zonneklaar dat de modaliteiten die wel of niet van toepassing zijn ten aanzien van (predoctorale en postdoctorale) bursalen, waaronder rechtvaardige fiscale en socialezekerheidsaspecten, de komende jaren hoog op de agenda zullen staan tijdens gesprekken en onderhandelingen met de bevoegde Vlaamse en federale overheden.” Zij engageren zich er toe in die onderhandelingen de belangen van de bursalen en de UGent-gemeenschap te dienen.
Voor ACOD is het duidelijk: er moet eindelijk een rechtspositieregeling komen voor bursalen. Op dit moment is die er niet, waardoor heel wat sociale en juridische rechten van bursalen hoogst onduidelijk en onzeker zijn. De voorbije jaren weigerden de Vlaamse universiteiten, bij monde van de VLIR, om zelfs nog maar te spreken over zo’n statuut. ACOD zal, samen met de andere vakbonden, alle initiatieven nemen die nodig zijn om de universiteitsbesturen te bewegen tot eerlijke onderhandelingen over zo’n rechtspositieregeling.
ZAP: minder administratieve overlast en meer ruimte voor hun basisopdracht
ACOD vraagt de kandidaten om aandacht te blijven hebben voor en verdere concrete stappen te zetten voor de aanpak van de specifieke problemen waarmee ZAP-ers geconfronteerd worden: administratieve overlast, te weinig basisfinanciering waardoor essentiële middelen via projectkanalen met lage slaagcijfers moeten worden opgehaald, en de grote werkdruk.
Rik en Mieke beginnen hun antwoord met het werk dat de voorbije jaren verricht werd in het kader van “UGent Verlicht”. Ze willen graag “de komende jaren samen op het ingeslagen pad verdergaan”. Ze noemen dit initiatief een goed voorbeeld van de cultuur die ze willen creëren binnen de UGent: “Door in te spelen op de verzuchtingen van medewerkers en door mensen met zin voor initiatief ruimte en vertrouwen te geven, willen we een context creëren waarin veranderingen ten goede op gang kunnen worden gebracht, uitgaande van de talenten en het engagement van álle UGent'ers.” Daarnaast gaat het duo uitgebreid in op de hervorming van het financierings- en allocatiemodel aan de UGent, waarbij de eerste stappen werden gezet om weg te gaan van het te overdreven kwantitatieve en competitieve model, en naar een model te evolueren dat gebaseerd is op vertrouwen. Ook die weg willen ze verder behandelen: “We willen in samenspraak met de Onderzoeksraad en bij uitbreiding met de hele UGentonderzoeksgemeenschap een systeem uitwerken om ZAP-leden op geëigende tijdstippen in hun latere loopbaan onderzoeksmiddelen ter beschikking te stellen buiten de competitieve financieringskanalen om, door een weloverwogen voorafname op de BOF-middelen.” Tenslotte willen ze onderzoekers ook meer ondersteunen in het beheer van hun onderzoeksbudgetten.
ACOD is tevreden dat het kandidatenduo van plan is om verder de weg op te gaan om te evolueren naar een nieuwe manier om onderzoek te financieren en te organiseren, meer gebaseerd op vertrouwen en zekere financiering. We appreciëren de stappen die de voorbije vier jaar gezet zijn binnen de UGent, maar we menen dat er ook nood zal zijn aan stappen op Vlaams niveau. Er moet een grondige hervorming komen van het financieringsmodel, waarbij het doel is te komen tot meer zekere langetermijnfinanciering, en minder administratieve overlast door telkens nieuwe projecten in te moeten dienen. Tenslotte menen ook wij dat de administratieve ondersteuning van die projecten verder kan uitgebouwd worden, om onderzoekers zo optimaal mogelijk te ontlasten, en hen de kans te geven zich te concentreren op hun basisopdracht.