In dit artikel gaan we dieper in op het laatste deel van het ACOD-programma voor de rectorverkiezingen: over de financiering van het hoger onderwijs, de maatschappelijke rol van de universiteit, de strijd tegen alle vormen van discriminatie, en de uitbouw van een duurzaam beleid.
Ook deze voorstellen van ACOD legden we voor aan het kandidatenduo Rik Van de Walle en Mieke Van Herreweghe. Hieronder citeren we uit hun antwoord.
Wil je hun hele reactie nalezen, kan dat via deze link.
Een verhoging van de publieke financiering van het hoger onderwijs én een ander financieringssysteem
ACOD vraagt de kandidaten om in het publieke debat systematischer en offensiever dan nu de noodzaak van de verhoging van de publieke financiering van het hoger onderwijs aan te kaarten. Daarnaast moet er ook gepleit worden voor een ander financieringsmodel dat gebaseerd is op basisfinanciering, langdurige convenanten en dat de samenwerking stimuleert.
Rik en Mieke stellen dat ze “uiteraard van plan zijn om de noodzaak van een verhoging van de publieke financiering van het hoger onderwijs aan te kaarten.” Ze menen dat ze dat de voorbije jaren ook gedaan hebben, onder meer door te pleiten voor een verhoging van de BOF en FWO-middelen in 2019, een verhoging die er ook kwam.
Daarnaast wijzen ze er op dat ze ook in recentere publieke optredens die boodschap naar voren brachten, en citeren uit een recent interview met de VRT: “Ik wil toch ook nog eens de betoelaging van het hoger onderwijs door de politiek in vraag stellen, dat blijft een aandachtspunt. En we willen onze professoren een paar onderzoeksprojecten gunnen die ze in de loop van hun carrière kunnen opstarten zonder met elkaar in competitie te moeten treden", besluit Van de Walle."
ACOD blijft de mening toegedaan dat de rectoren en universiteitsbesturen offensiever de enorme tekorten in het hoger onderwijs naar voren moeten brengen, en tegelijk ook te pleiten voor een financieringsmodel dat gebaseerd is op basisfinanciering en langdurige convenanten, eerder dan op tijdelijke projecten en competitie. We zullen als vakbond ook de komende jaren actie voeren rond dit thema, en we hopen dat het rectoraal duo ditmaal die acties zal steunen en positief zal onthalen.
De rol van de Universiteit in de maatschappij
ACOD vraagt de kandidaten om de maatschappelijke rol van de universiteit te ondersteunen. De UGent moet zich profileren in belangrijke maatschappelijke debatten en moet het belang van hoger onderwijs en publiek gefinancierd onderzoek promoten. De UGent moet een voortrekker zijn in progressieve evoluties in de maatschappij en zich profileren als een sterke en sociale universiteit.
Het kandidaten duo zegt te pleiten voor een “positief activisme”, een thema dat ze al naar voren brachten bij de opening van het academiejaar 2018-2019. Ze verwoorden dat zo: “Wij willen dat de UGent de samenleving en de wereld niet alleen onderzoekt. Wij willen dat de UGent haar stempel op de toekomst drukt. Dingen doet veranderen. Wanneer we in onze auditoria staan en jonge mensen vormen, bijvoorbeeld. Wanneer we zoeken en onderzoeken. Wanneer we daarover communiceren. Sereen, zonder sneren of uitroeptekens.”
Concreet willen ze dat “maatschappelijke identiteit” een universiteitsbrede beleidskeuze blijft, en willen zowel werk maken van economische als van maatschappelijke valorisatie van het onderzoek.
ACOD meent dat het idee van “positief activisme” een goede start is. De UGent moet haar wetenschappelijke autoriteit gebruiken om in belangrijke maatschappelijke discussies een rol te kunnen spelen. De UGent is ook op sociaal vlak een voorloper, en moet dat verder blijven uitspelen, en zo progressieve maatschappelijke evoluties stimuleren.
Strijd tegen seksisme, racisme, LGTBQI-fobie, en andere vormen van discriminatie
De kandidaten moeten werk maken van een beleid dat tot een ware cultuuromslag zal leiden. Er moet een einde komen aan discriminatie en aan de ondervertegenwoordiging van vrouwen en kansengroepen. Tegelijk moet er sterker en duidelijker opgetreden worden tegen racisme, seksisme en LGTBQI-fobie aan onze universiteit.
Rik en Mieke spreken in hun antwoord over het engagement dat ze bij de vorige verkiezingen zijn aangegaan om van diversiteit een prioriteit te maken. Dit is vertaald door er een universiteitsbrede beleidskeuze van te maken. Deze aanpak werd volgens het duo gesmaakt, en zal verdergezet worden in de komende bestuursperiode. “Dit alles impliceert dat diversiteit - in de breedst mogelijke zin van het woord - voor ons een bijzonder belangrijk beleidspunt is en zal blijven.”, zo besluiten ze.
Daarnaast willen ze inzetten op een “inclusieve leer- en werkomgeving”. Daarbij stellen ze: “We willen alert blijven voor actuele issues - zoals dekolonisatie en de problematiek die wordt aangekaart door de BLM-beweging - en vanuit een 'niets over ons zonder ons'-visie samen met de ondervertegenwoordigde groepen actie ondernemen.” En, voegen ze er aan toe: “Daarnaast is de oprichting van een actieplatform met studenten, medewerkers en experten gericht op onderwijs en onderzoek naar diversiteit, dekolonisatie en inclusie in voorbereiding”
Tenslotte wijzen Rik en Mieke er op dat ze in de voorbije periode een gedragscode grensoverschrijdend gedrag lieten uitwerken, en dat de tuchtreglementen werden aangepast. Ook een actualisatie van de anti-discriminatieverklaring van de UGent wordt bekeken. Op die manier moet het mogelijk zijn om op te treden tegen discriminatoir gedrag.
ACOD meent dat de voorstellen rond het oprichten van een actieplatform rond diversiteit en het verder benadrukken van het thema in de beleidsdoelstellingen belangrijke startpunten zijn.
De komende jaren zal echter moeten duidelijk worden dat het vanuit die beleidslijnen ook kan komen tot concrete acties: we moeten stappen zetten om onze universiteit, zowel onder personeel als bij studenten, in de praktijk ook meer divers en inclusief te maken, en dit op alle niveaus binnen de carrière.
De UGent moet op alle niveaus een spiegeling zijn van de diversiteit die ook in de rest van de maatschappij te vinden is. Daarbij is het ook belangrijk dat er effectief opgetreden wordt tegen diegenen die zich schuldig maken aan seksisme, racisme of LGTBQI-fobie.
Duurzaamheid
ACOD vraagt de kandidaten om initiatieven te nemen om tot een breed draagvlak te komen voor een duurzaam beleid aan de UGent. Ook van onderaannemers, leveranciers en partnerinstellingen moeten garanties rond ecologische en sociale duurzaamheid worden geëist.
Het kandidatenduo stelt zich te scharen achter de EU-ambitie om de UGent klimaatneutraal te maken tegen 2050. Rik en Mieke schuiven twee pistes naar voren om dit te realiseren. Ten eerste willen ze de huidige beleidskeuze rond duurzaamheid in onderwijs en energie verbreden naar thema’s zoals mobiliteit, afval, luchtemissies, groen en biodiversiteit, waterbeheer, aankoop- en materiaalbeleid en voeding. Daarnaast vormt duurzaamheid een belangrijk uitgangspunt in het project UGent Verbeeldt 2050, dat de toekomstvisie rond gebouwen en infrastructuur van de UGent bevat.
Ook ACOD schaart zich achter de duurzaamheidsuitdagingen die werden opgesomd. We zijn er echter van overtuigd dat deze alleen haalbaar zijn als er gewerkt wordt aan een breed draagvlak rond dit thema, en door duurzaamheidsmaatregelen ook op een sociaal correcte manier uit te voeren.